Het UWV betrapt drieduizend "fraudeurs"
Tweet
In 2008 constateerde het UWV na een bestandsvergelijking met de belastingdienst dat drieduizend zzp'ers fraude hadden gepleegd. Het UWV ging niet na waar het aan kon liggen, maar opende een ware heksenjacht. Tientallen ondernemers werden strafrechtelijk vervolgd en er werd 30 miljoen aan uitkeringen en boetes teruggevorderd.
Na onderzoek door de Nationale ombudsman bleek dat er helemaal geen sprake was van fraude, maar dat het UWV de ondernemers verkeerd had voorgelicht. Er volgde een lange weg van procederen voor de gedupeerden. Om hun strafblad ongedaan te maken moeten ze procederen tot aan de Hoge Raad. Als ze na jaren hun geld terugkrijgen ondervinden ze vaak nadelige gevolgen van de fiscus.
De zogenaamde fraudeurs waren mensen die een eigen bedrijf waren gestart om op die manier uit de WW te raken. Van de onderzochte groep werd ruim de helft beschuldigd van fraude. Veel van de ondernemers waren juist door het UWV aangemoedigd een eigen zaak te starten omdat ze "niets te verliezen" hadden.
opdracht aan Nationale ombudsman
Nadat een aantal gedupeerden aan de bel trok, werden er kamervragen gesteld. De Nationale ombudsman kreeg opdracht de zaak te onderzoeken. Zijn conclusie (pdf) op 9 februari 2010: het UWV had de zelfstandigen verkeerd voorgelicht (Nu.nl), waardoor niet duidelijk was welke uren er opgegeven moesten worden. Daardoor gaven mensen alleen hun declarabele uren op en niet de uren die zij besteedden aan administratie, acquisitie etc. De zelfstandigen hebben te goeder trouw gehandeld en mogen niet de dupe worden van verkeerde voorlichting van het UWV. De ombudsman ziet er niet op toe dat de aanbevelingen in zijn rapport worden opgevolgd. Individuele gedupeerden worden door hem ernstig in de steek gelaten en hoeven niet te rekenen op excuses, uitleg of compensatie.
Commissies
Naar aanleiding de conclusie van de ombudsman werd er een motie ingediend. Minister Donner van SZW stribbelde tegen maar kon er uiteindelijk niet omheen. Hij kondigde een herziening aan waarbij de gevallen ruimhartig zouden worden beoordeeld. Daartoe worden er een commissie ingesteld: commissie Vreeman. Toen de herziening niet de gewenste resultaten opleverde werd een tweede herziening aangekondigd die onder leiding stond van bezwaaradviescommissie Asscher-Vonk. Op 15 maart 2011 bepaalde de Centrale Raad van Beroep dat de lopende rechtszaken zouden worden aangehouden totdat de bezwaaradviescommissie de indivuele gevallen had beoordeeld. Op 22 juni 2012 bood de commissie Asscher-Vonk het verslag aan van haar werkzaamheden. Kosten van de operatie: 5 miljoen euro.
Geen eerherstel
Naar aanleiding van de resultaten van de Commissie Asscher-Vonk bood Jetta Klijnsma haar excuses aan. De Nationale ombudsman publiceert op 21 november 2012 een artikel met de misleidende kop: "Onrecht ZZP'ers na lange tijd rechtgezet". Als je goed leest zie je dat slechts de helft van de gevallen geheel of gedeeltelijk in het gelijk is gesteld. De Nationale ombudsman vindt het kennelijk acceptabel dat 1 op de 5 mensen als fraudeur wordt aangemerkt en laat het er verder bij zitten. Hij spreekt van eerherstel, maar daarvan is geen sprake. Het UWV heeft nog altijd geen excuses aangeboden. De gedupeerden voelen zich zowel door het UWV als door de Nationale ombudsman ernstig in de steek gelaten. De FNV blijft pleiten voor een financiële compensatie en aanpassing van de wet. Indien op zo'n grote schaal fraude wordt geconstateerd, dient eerst nader onderzoek gedaan te worden alvorens mensen te beschuldigen, aldus FNV.
Kafka was een zzp'er
In oktober 2013 verscheen het boek "Kafka was een zzp'er" van Fokelien Faber, waarin ze op indringende wijze verteld over haar strijd met het UWV. Het UWV vorderde €88.000 van haar en legde beslag op haar huis. Het beeld dat uit haar boek naar voren komt is ontluisterend. De medewerkers van het UWV zijn niet aanspreekbaar op hun gedrag en weigeren hun fouten recht te zetten. Ook blijkt dat in geen van de drieduizend gevallen het vertrouwen is hersteld, zodat er nog altijd een grote mate van onvrede heerst. Faber werd uiteindelijk in het gelijk gesteld, maar haar huis is ze kwijt en vanwege de diepe sporen die deze ellendige periode heeft nagelaten is ze met vervroegd pensioen gegaan.
De Tweede Kamer besloot in november 2013 dat er een derde herzieningsoperatie gaat komen.
Verder lezen:
Nationale ombudsman laat drieduizend zzp'ers in de steek
Vertrekkende Brenninkmeijer laat vieze smaak na
Brenninkmeijer wilde roem - klachten bleven liggen
Gesprek met de fraude-inspecteur - 10 tips
